Primadello(-di-làrgi-fueio)
Primula latifolia
Primulaceae
Nom en français : Primevère à larges feuilles.
Descripcioun :La primadello-di-làrgi fueio es uno planto pulèu forto que trachis en mato en auto mountagno, dins li clapas de roucas séusous. Li fueio soun bèn verdo, à dènt larjo e glandoulouso-pegouso. Li flour soun touto vióuleto à gorjo de la meme coulour e se duerbon en embut. Èi mai coumuno dins l'uba dis Aup. La subsp. dis Aup, ié dison graveolens.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 5 à 25 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Primula
Famiho : Primulaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1700 à 3000 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Clapas de roucas
- Baus
- Roucas
- Esboudèu
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Aupenco
Ref. sc. : Primula latifolia Lapeyr., 1813
Ciclolomo
Cycloloma atriplicifolium
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Nom en français : Cycloloma à feuilles d'arroche.
Descripcioun :Planto de l'an, forço raro au nostre, que trachis dins la sablo e li duno. La ciclolomo èi proun ramificado emé uno cambo en zigue-zague cuberto de péu en aragno. Li fueio, poupouso, dounon d'èr à-n-aquéli de l'armòu-fèr. Li flour soun en espigo e caduno caup 5 tepalo emé d'alo sóudado que vènon vióuleto.
Usanço :La ciclolomo nous vèn d'Americo de l'uba. Lis indian Zuni (fotò) e Hopi (Pople Pueblò dóu Nouvèu-Messique) acampon li grano e emé la farino, mesclado à la de gros-blad, n'en fan de bouiaco e de sucrarié cuecho à la vapour.
Port : Erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Cycloloma
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 4 mm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Si
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Sablo
- Ribiero
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Americo-Nord
Ref. sc. : Cycloloma atriplicifolium (Spreng.) Coult., 1894